Jagodnik 8/2023

W tym numerze:

Truskawka

Fusarium avenaceum – coraz większe zagrożenie

Spośród pospolitych patogenów grzybowych gatunki Fusarium spp., powodujące fuzariozę truskawki, stanowią poważny problem nie tylko w Polsce, ale także w innych rejonach świata, w których uprawiane są truskawki. Na plantacjach tych roślin dość powszechnie występują dwa gatunki polifagicznych grzybów z rodzaju Fusarium, a mianowicie F. avenaceum oraz F. oxysporum f. sp. fragariae, a ich obecność prowadzi, niestety, do znacznych strat ekonomicznych w uprawach.

Technologia uprawy a termin owocowania odmiany ‘Clery’

Uprawa truskawek na wczesny, majowy zbiór cały czas spotyka się z dużym zainteresowaniem ze strony plantatorów. Możliwość wczesnych zbiorów to z jednej strony wydłużenie okresu podaży truskawek, a z drugiej – szansa na lepszą organizację pracy w tym czasie, dzięki temu, że zbiory trwają dłużej. Ważna jest również możliwość uzyskania atrakcyjnych stawek za wcześnie zebrane owoce. Aby uzyskać wczesne zbiory, producenci mogą wykorzystać różne metody przyspieszające owocowanie. Jak takie rozwiązania wpływają na termin zbioru truskawek odmiany ‘Clery’, oceniano w Sadowniczej Stacji Doświadczalnej w Kolonii-Auweiler.

Ewolucja w kierunku truskawek

Sadownicza strefa warecko-grójecka tradycyjnie kojarzona jest przede wszystkim z produkcją jabłek. Jeszcze kilka lat temu w gospodarstwie Janusza Dąbrowskiego (fot. 1) w Błędowie uprawę jabłoni prowadzono na 10 ha i był to jedyny kierunek produkcji. Dziś zostały już tylko dwie odmiany, które łącznie rosną na 2,8 ha, a za najbardziej perspektywiczną z prowadzonych upraw uważa się produkcję truskawek w tunelach na rynnach.

Tu nie ma miejsca na błędy

Od kilku lat przybywa w Polsce gospodarstw specjalizujących się w uprawie truskawek w szklarniach. Taka produkcja pozwala uzyskać owoce najwyższej jakości, atrakcyjne wizualnie i o bardzo dobrym smaku, ale zarazem jest niezwykle wymagająca. Każdy nawet najmniejszy błąd może bowiem w tym przypadku wiele kosztować.

Malina

Nie tylko liście, ale również system korzeniowy

W drugiej połowie lipca odwiedziłem gospodarstwo Rafała Podstawki (fot. 1) w Klementowicach na Lubelszczyźnie. Od kilku lat plantator ten specjalizuje się w produkcji malin, a ostatnio również jeżyn, które uprawia w tunelach foliowych.

Maliny deserowe kontra przemysłowe. Wybór czy konieczność?

Najważniejszym czynnikiem, który decyduje o wyborze kierunku produkcji, jest co do zasady cena, jaką za maliny może uzyskać plantator. Jeśli popatrzymy na kształtowanie się notowań malin w ciągu ostatnich kilkunastu lat, w zależności od kierunku ich zbytu, raczej nie ma wątpliwości, przy której technologii uprawy jest szansa na najwyższe ich ceny.

Sympozjum w USA (cz. II). Plantacja lidera, odmiany i światowa produkcja

W pierwszej części relacji z XIII Sympozjum Rubus & Ribes („Jagodnik” 7/2023), które odbyło się 16-18 lipca, przedstawiłam informacje z odwiedzonych podczas tego wydarzenia kilku farm jagodowych. Część ta otwierała sympozjum i była niezwykle interesująca dla fanów owoców jagodowych, gdyż dała możliwość zobaczenia, na jakim etapie rozwoju są światowi liderzy w hodowli i uprawie nowych odmian roślin jagodowych.

Urządzenia i maszyny. Malinowe Factory 2023

Podsumowanie tegorocznej edycji projektu Malinowe Factory, który od kilku lat odbywa się w gospodarstwie dr. Pawła Krawca w Karczmiskach, obfitowało m.in. w prezentacje maszyn i rozwiązań sprzętowych do produkcji owoców. Poniżej relacja z drugiego etapu wydarzenia, a więc spaceru po plantacji, podczas którego można było obejrzeć wykorzystywane urządzenia i maszyny, poznać sposób ich działania, a także wysłuchać komentarzy i uwag gospodarza na temat zasadności inwestowania w nie..

Perspektywy dla malin przemysłowych

Uprawiający maliny zderzają się dwoma ogromnymi problemami – coraz niższą opłacalnością produkcji oraz brakiem rąk do pracy, zwłaszcza przy zbiorach owoców. By zatem utrzymać nadal produkcję malin w Polsce, konieczne jest wdrażanie nowych systemów uprawy. Tego właśnie zagadnienia dotyczyło spotkanie dla plantatorów, które odbyło się w miejscowości Kożuchówka, a zorganizowała je spółka Greenyard Frozen Poland.

Borówka wysoka

Agrotechnicznie o „fabryce” borówek (cz. I). Borówkowe Factory 2023

Plantacja borówki wysokiej prowadzona w ramach projektu Borówkowe Factory jest kolekcją kilkunastu odmian tego gatunku, uprawianych w kilku systemach – w tunelach, pod daszkami, tradycyjnie w otwartym gruncie, a także w donicach i w glebie z różnymi formami ściółkowania. Testowane są odmiany oraz rozwiązania, które mają pozytywnie wpłynąć na rośliny, a także na wielkość i jakość uzyskiwanego plonu. Podczas tegorocznego finału projektu, który prowadzony jest w gospodarstwie dr. Pawła Krawca w Karczmiskach koło Opola Lubelskiego, dyskutowano o uzyskanych wynikach doświadczeń.

Perspektywy

Podczas tegorocznego spotkania członków International Blueberry Organization (Lublin, 3-6 lipca) wiele poruszanych kwestii dotyczyło przyszłości rynku borówek. Na ten temat wypowiadali się eksperci z całego świata, wskazując na trendy i wyzwania w zakresie sprzedaży i kreowania popytu na borówki.

Kierunek hodowli borówki wysokiej w InHort w Skierniewicach – jakość owoców

Według oficjalnych danych uzyskanych z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2022 roku, powierzchnia nasadzeń borówki wysokiej w Polsce wynosi obecnie ok. 11,9 tys. ha, a roczna produkcja tych owoców szacowana jest na ponad 63 tys. ton. Z taką skalą produkcji nasz kraj plasuje się na drugiej pozycji w Europie i na ósmym miejscu na świecie.

Nowe odmiany z doliny Sanu

W gospodarstwie szkółkarskim, prowadzonym przez Pawła Korfantego, Beatę Husak oraz Franciszka Korfantego i Adama Czecha w miejscowości Załuż koło Leska (u podnóża Bieszczad), od kilku lat trwają intensywne prace hodowlane ukierunkowane na nowe odmiany haskapu japońskiego oraz borówki wysokiej. Co roku ocenie i weryfikacji poddawane jest kilkadziesiąt tysięcy roślin, a pola selekcyjne zajmują coraz większy obszar. O tym, jakie są tego efekty i kiedy możemy oczekiwać nowych odmian w obrębie tych dwóch gatunków, rozmawiałem z Pawłem Korfantym.

Zagospodarowanie owoców

W sezonie 2023 miałem okazję odwiedzić kilka gospodarstw borówkowych. W każdym inaczej organizowana jest sprzedaż owoców. Czasem chodzi o zagospodarowanie dłuższej części łańcucha dostaw, niekiedy o szukanie oszczędności, zawsze jednak celem było poprawienie relacji nakładów związanych z przygotowaniem owoców do sprzedaży, do uzyskiwanego przychodu.

Porzeczka

Plonowanie polskich odmian porzeczki czarnej w ostatnich latach

Polska od wielu lat jest największym producentem i eksporterem owoców czarnej porzeczki zarówno w Europie, jak i na świecie. Wysoka produkcja tych owoców oraz pozycja w światowych rankingach są, między innymi, efektem postępu biologicznego w postaci odmian porzeczki czarnej wyhodowanych w Instytucie Ogrodnictwa – Państwowym Instytucie Badawczym (InHort) w Skierniewicach, kompleksowych zabiegów agrotechnicznych oraz nowoczesnych technologii produkcji, w tym kombajnowego zbioru tych owoców.

Rynek porzeczek

Wzrost cen porzeczek w 2022 roku dał producentom nadzieję na „lepsze czasy”. W bieżącym sezonie szybko przyszło jednak rozczarowanie. Zapasy porzeczek w mroźniach, małe zainteresowanie ze strony krajowych przetwórców oraz spadek popytu na rynkach światowych doprowadziły do obniżenia zarówno cen skupu, jak i notowań transakcyjnych.

Technika

Maszyny nie tylko do upraw borówek

Firma Hydro-Masz z Zapola koło Sieradza od lat zaopatruje okolicznych rolników w ciągniki i maszyny. Uwagę zarządzających nią przykuł jednak w ostatnim czasie dynamicznie rozwijający się w Polsce rynek borówki. Zdaniem Marcina Sęcerskiego (fot. 1 na str. 76), współwłaściciela tego rodzinnego przedsiębiorstwa, ma ono w swojej ofercie pewną lukę i zamierza ją wypełnić.

Targi / konferencje

Perspektywy dla żywności ekologicznej. BioExpo 2023

W Nadarzynie od 5 do 7 października odbywały się targi żywności ekologicznej BioExpo 2023. Wydarzeniu temu towarzyszyło Polskie Forum Żywności Ekologicznej, które stało się płaszczyzną do wymiany poglądów i informacji dotyczących m.in. przyszłości rynku produktów oznaczonych „zielonym liściem”. W kontekście zapaści na rynku konwencjonalnych owoców przeznaczonych do przetwórstwa, rozważania te zainteresowały wielu plantatorów roślin jagodowych, którzy stosunkowo licznie uczestniczyli w tej konferencji.

Aktualności

Dwie ważne konferencje podczas TSW 2024

Targi Sadownictwa i Warzywnictwa 2024, które odbędą się w Kielcach w dniach 17-18 stycznia, charakteryzować będzie rekordowa w dotychczasowej historii tego wydarzenia zarówno liczba wystawców, jak i wielkość powierzchni wystawienniczej. Podczas TSW 2024 odbędą się też ważne branżowe konferencje przeznaczone m.in. dla producentów owoców jagodowych. Chcemy zaprosić zwłaszcza na dwie z nich.

Wolna strefa

Czy coś w kieszeni zostało?

Minął kolejny rok produkcji owoców jagodowych. W wielu gospodarstwach zbiory trwały nawet do połowy listopada. Dotyczyło to zwłaszcza malin uprawianych w tunelach i zbieranych z pędów tegorocznych. Długi był również okres zbioru truskawek odmian powtarzających owocowanie produkowanych w tunelach. Sezon dość trudny, ale jak wiemy – zgodnie z polską mentalnością – każdy rok jest trudny...